معماری داخلی کاخ سلطان احمد با کاشی های بزرگ و بلند دست ساز سزنیک پوشیده شده است به همین دلیل نام این مسجد، مسجد آبی شهرت یافته است. قسمت‌های بالایی دیوار با گچ پوشانیده شده و بر روی آن نقاشی‌های زیبا طرحی شده است.
همچون سلیقه تمام مساجد عثمانی تعداد زیادی پنجره لانه زنبوری و مشبک در دور تا دور مسجد وظیفه تأمین نور را بر عهده دارند که این پنجره‌ها با شیشه‌های رنگی نمای زیبایی به داخل بنای تاریخی داده‌اند.
گنبد اصلی مسجد سلطان احمد بر روی شش ستون بسیار بزرگ استوار است، که این ستون‌ها به واسطه زیبایی و بزرگی خود به داخل مسجد جلال و شکوه می‌بخشند. این ستون‌ها نه تنها به ساختار اصلی مسجد اعتبار می‌آورند بلکه با طراحی شگفت‌انگیز خود، زیبایی و ارتفاع معنوی این مکان مقدس را تا افق برجسته می‌کنند. نقش‌های مینیاتوری که در دور تا دور مسجد، دور گنبدها و پنجره‌ها طراحی شده بسیار زیباست.
تعداد زیادی کتیبه حاوی آیات قرآن تاریخی در داخل این ساختمان تاریخی نصب شده‌اند. لوستر عثمانی بسیار بزرگ از گنبد مرکزی آویخته شده است که بر روی آن چراغ‌های زرد رنگ، نمای روحانی به فضا داده است.
از مهمترین بخش های هر مسجد، محراب و منبر می باشد. در این ساختمان تاریخی نیز، محرابی از سنگ مرمر با حجاری‌های زیبا ساخته شده که در زمینه‌ی هنر و طراحی، به شکلی منحصر به فرد می باشد و از دیگر محصولات هنری در این بنا به حساب می‌آید. منبر در کنار محراب قرار دارد و امام جماعت در اوقات نماز در آن برای مردم صحبت می‌کند که هنوز نیز این رویه ادامه دارد.
متریال اصلی مسجد سلطان احمد از سنگ مرمر، سنگ گرانیت و گچ و ساروج می‌باشد. محوطه اطراف مسجد سلطان احمد با حوض‌ها و آب‌نماهای زیبا به شکلی آراسته شده است. کف حیاط این مسجد از جنس سنگ استباز ساخته شده است، که نه تنها باعث ایجاد یک زیرساخت مستحکم برای مساجد، بلکه با جلوه و زیبایی ویژه‌ای به محیط اطراف مسجد افزوده است. این سنگ‌های استباز با تنوع رنگ و طرح‌ها، زمینه‌ای مطلوب برای آراستن حیاط مسجد سلطان احمد فراهم کرده‌اند، تا با ترکیب با آب‌نماها و حوضچه‌های زیبا، یک فضای فرهنگی و مذهبی با شکوه خلق کنند. در داخل حیاط یک سقاخانه با گنبد مشابه گنبد اصلی ساخته شده است و دورتادور حیاط سایه‌بان‌های هلالی جهت استفاده نمازگزاران طراحی‌شده است. چشم‌انداز مسجد به سمت دریای بسفر است که همراه با گنبدهای خوشه‌ای و مناره‌های کشیده تصویری آسمانی از مسجد به وجود آورده است. مسجد سلطان احمد یک ساختمان بسیار زیبا و فرهنگی است که نسبت به سایر مساجد شهر استانبول، یک موقعیت ویژه و منحصر به فرد دارد.
معمار این مسجد توانست با ایجاد مسجد سلطان احمد، یکی از باشکوه‌ترین مساجد عثمانی را به جلوه بگذارد و آن را به چشمان جهانیان آشکار کند. همانند سایر مساجد با سبک معماری عثمانی، مسجد سلطان احمد دارای یک گنبد مرکزی و گنبدهای کوچک اقماری است که به زیبایی و تناسب با محیط اطراف بنا افزوده شده‌اند. این مکان هر روز با باز بودن درب‌های خود، نمازگزاران و بازدیدکنندگان را به استقبال می‌پذیرد و تاریخچه و زیبایی‌های فرهنگی عثمانی را در خود جای داده است. مسجد سلطان احمد با یک ساختار مکعب مستطیلی طراحی شده است و گنبدهای آن به سمت قبله جهت یابی شده‌اند.
این مسجد دارای شش مناره است که در هر یک از آنها مؤذن جای داشته و در گذشته، در این فضاها موذنان در اوقات شرعی اذان می‌نواختند.
قسمت های مختلف مسجد سلطان احمد استانبول
این مجموعه در گذشته، به عنوان یک مسجد، دارای اقسام مختلفی بود که از جمله بخش‌های گوناگون مسجد سلطان احمد استانبول می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
ورودی های مسجد سلطان احمد
این مجموعه دارای چند ورودی مختلف است، که از جمله ورودی اصلی، در قسمت شمال غربی مسجد واقع شده است. این ورودی به‌ویژه برای ورود شخص سلطان احمد اول طراحی شده بود و دارای ردیفی از زنجیره‌های آهنی است که تا بالای ورودی کشیده شده‌اند. ساختمان ورودی مسجد سلطان احمد با مقرنس کاری‌های جذاب و زیبا، پس از عبور از گذرگاه باریک و طاق بلند، شما را به حیاط این مسجد هدایت می‌کند. این طاق دارای سه ورودی مختلف و دو دروازه جانبی میدان سلطان احمد است که با سردرهای باشکوه زینت‌دهی شده‌اند. این ورودی‌ها به تنهایی نه تنها درب‌های ورود به مسجد را تزئین کرده اند بلکه به زیبایی کل محوطه اطراف مسجد نیز افزوده‌اند. همچنین، سه درب در امتداد دیوار شمال شرقی مجموعه قرار گرفته که درب شمالی به مدرسه قرآنی و مقبره سلطان احمد راه دارد. دو درب دیگر در بخش شمال شرقی، به دارالفنون (اولین دانشگاه عثمانی که امروزه به عنوان پارک عمومی کاربری دارد) هدایت می‌کنند.
مدرسه تاریخی سلطان احمد
مدرسه تاریخی که به عنوان یک بخش از مجموعه سلطان احمد در کنار دیوار بیرونی مسجد و نزدیک به مسجد ایاصوفیه قرار دارد، اکنون این قسمت به عنوان مرکز اطلاعات مسجد استفاده می‌شود.
حیاط مسجد سلطان احمد
حیاط مسجد سلطان احمد با یک آبخوری ۶ ضلعی در وسط حیاط زینت‌بخش شده است. این آبخوری از ۶ ستون مرمر و یک سقف گنبدی حکاکی شده تشکیل شده است که در حال حاضر آبخوری آن برداشته شده است. سرتاسر حیاط با ۲۶ ستون و رواق‌های هم‌شکل از سنگ مرمر و سنگ آذرین طراحی شده که هرکدام دارای گنبد هستند و به مسجد متصل شده‌اند. حیاط دارای دو ردیف از پنجره‌های مستطیل شکل روی هم است که با فاصله منظم در سه نما کنار هم قرار داده شده‌اند. یک راهرو دو طبقه در امتداد حیاط وجود دارد که زیرزمین آن برای شیرهای آب جهت گرفتن وضو استفاده می‌شود و راهرو باریک آن به نمازخانه راه دارد.
غرفه پادشاهی
غرفه پادشاهی در بخش جنوب شرقی مسجد قرار دارد و دارای یک درب جداگانه برای ورود سلطان احمد با اسب بوده است. این سطح به یک ایوان متصل است و چشم‌اندازی از تنگه بسفر را فراهم می‌کند. غرفه پادشاهی از یک طاق سرپوشیده و دو اتاق در طرفین آن تشکیل شده، بعنوان عمارت مخصوص استراحت پادشاه در ماه رمضان به کار می‌رفت. این غرفه یک چهارچوب با ۱۰ ستون مرمر و یک محراب مخصوص با کنده‌کاری‌ها و آیه‌های قرآن طلاکاری شده دارد و شبیه به بخش‌های دیگر مسجد است.
علت نامگذاری مسجد آبی برروی مسجد سلطان احمد
گنبدهای مسجد سلطان احمد مانند ابشاری از بزرگ به کوچیک رو به پایین آمده اند و اصلا به رنگ آبی نیستند ولی چرا این مسجد را به نام مسجد آبی میشناسند؟
دلیل این نامگذاری به کاشی‌های زیبای آبی‌رنگی بازمی‌گردد که بیشتر نمای قسمت‌های داخلی و بالای مسجد را پوشش داده‌اند. در واقع، نام "مسجد آبی" هیچ ربطی به ظاهر بیرونی مسجد ندارد، برخلاف گمان‌هایی که ممکن است بر اساس ظاهر بنا ارائه شده باشد. به گفته این روایت، سال‌ها پیش، زمانی که ملوانان به تنگه بسفر نزدیک می‌شدند، انعکاس آب را روی مسجد می‌دیدند و به همین دلیل آن را مسجد آبی نامیده‌اند. امروزه این امکان وجود ندارد؛ زیرا ساختمان‌های بلند و جدیدی میان مسجد سلطان احمد و حاشیه بسفر ساخته شده‌اند که این منظر را مخفی کرده‌اند.